شعبه بنیاد ایران شناسی دراستان آذربایجان شرقی مطابق آئین نامه تاسیس شعبات استانی موضوع ماده 3 اساسنامه بنیاد درسال 1378 درمحل خانه قدیمی شربت اوغلی (کمپانی ) تبریزتاسیس گردید . هدف از تاسیس این مرکز، ایجاد مرکزیتی برای مطالعات ایران شناختی حوزه استان آذربایجان شرقی بوده وتاکنون اقدامات وفعالیت های زیر به انجام رسیده است :

كتابخانه و آرشیو تخصصی شعبه :

• تعداد كتب تخصصی مربوط به استان شناسی وایران شناسی تا پایان سال 1390: 6070 جلد ( فارسی و لاتین)

• درسال 1390 کتابخانه شخصی مرحوم دکتر رحیم هویدا استادفقید دانشگاه تبریز به تعداد 1700 جلد آثارکمیاب درزمینه ایران شناسی ومرجع خریداری وبه کتابخانه منتقل گردید

• تعداد كل كتاب فهرست نویسی شده تا سال 1390: 5547 جلد

• تعداد گزارش تحقیقی و پایان نامه :69 عنوان

• تعدادنشریات ادواری : 4910 جلد

• تعداد قفسه كتاب : 56 قفسه

• تعداد پوستر : 880 برگ

• تعداد نقشه : 226 فقره .

• تعداد بروشور : 3000 قطعه

• تعداد لوح رایانه ای : 345 حلقه

• تعداد نوار ویدئویی : 61 حلقه

• تعداد نوار كاست: 42 حلقه

• اسناد و مدارك : حدود 300 برگ

• كتب اهدایی توسط علاقه مندان به كتابخانه تخصصی شعبه به تعداد 423 جلد .

• توزیع كتاب به كتابخانه های عمومی استان و مؤسسات آموزشی و فرهنگی استان توسط شعبه بنیاد بمناسبت هفته كتاب به تعداد 858 جلد.

• شرکت درنمایشگاه بین المللی کتاب تبریز درمهرماه 1390 برای نخستین بار با ایجاد غرفه انتشارات بنیاد ایران شناسی .

• دریافت وثبت بیش از 17000 مورد ازامثال وحکم آذربایجانی گردآوری شده توسط مرحوم احمد آذرلو در آرشیو شعبه .

آرشیو دیجیتالی :

• مشاهیر استان : 210 تصویر

• اسناد تاریخی : 2059 فقره

• نقشه ها : 43 تصویر

• ابنیه باستانی : 849 تصویر

• همایش ها : 106تصویر

• آگهی وپوستر: 747 تصویر

• هنرها : 504 تصویر

• فلور استان : 782 تصویر

• متفرقه : 210 تصویر

• مقالات : 85 عنوان

• كتب : 7 عنوان

• كتاب شناسی : 107 برگ

• تهیه تصاویر دیجیتالی دقیق از كتاب «وصف خلیج فارس در نقشه های تاریخی» 160 مورد

• تجهیز آرشیو مدارك مشتمل برمنابع مكتوب ، پایان نامه ها ، نشریات ادواری ، نقشه ، بروشور، پوستر ، فیلم و لوح رایانه ای به تعداد 8477 مورد .

• سایرفعالیت ها و امكانات اطلاع رسانی شعبه :

• بهره گیری از اینترنت پرسرعت برای اطلاع رسانی مراجعین.

• بر پایی جلسات سخنرانی تخصصی شانزده مورد با حضور اساتید برجسته مركز و استان . ( ماهیت و اعتبار تاریخ دكتر گل محمدی ، تاریخ تبریز به روایت سكه استاد ترابی طباطبایی، رستاخیز روزنامه ای ناشناخته خانم منصوره اتحادیه ، حافظ برتر كدام است؟ دكتر عیوضی و دكتر قره بیگلو ؛ جلسه پیرامون خواجه نصیر الدین طوسی ؛ نقش تبریز در زمینه سازی انقلاب مشروطه ، نقش مترقیانه زنان ارمنی در تاریخ ایران )

• تدوین فهرستگان پژوهشی : مشتمل بر فهرست مطالعات انجام یافته در ارگانها وموسسات آموزشی در زمینه ایران شناسی

فعالیت های مطالعاتی و پژوهشی شعبه استان آذربایجان شرقی :

الف: طرح های مطالعاتی مصوب بنیاد

بررسی نظام اداری تقسیمات كشوری استان در یكصد سال اخیر ( خاتمه یافته)

تاریخ شروع : اردیبهشت ماه سال 1385

تاریخ خاتمه : خرداد ماه سال 1386

مجری : مهدی سلیمان پور

تعداد صفحات : 400 صفحه

محل تامین اعتبار : سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان آذربایجان شرقی

دستگاه همكار : پارك علم و فن آوری استان آذربایجان شرقی

( چاپ شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان )

انجام مطالعات زیارتگاه های استان آذربایجان شرقی و تکمیل آن به صورت مجموعه ای نفیس با عنوان « شماری از زیارتگاههای استان آذربایجان شرقی» که درمراسم افتتاح نمایشگاه بین المللی کتاب تبریز درمهرماه 1390 رونمائی گردید و در سیزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش های برتر فرهنگی سال 1390مورد تقدیر قرار گرفت .

ب: طرحهای پژوهشی در دست اقدام

بررسی وضعیت دیروز و امروز بازارهای شهری استان ( این طرح با عنوان « سرگذشت بازار و بازارچه های پیرامونی آن در دویست سال اخیر» به مناسبت ثبت جهانی آن در شعبه استان به انجام رسیده ودر دست ویرایش نهایی جهت چاپ در مجموعه ای نفیس می باشد .

برخی از اقدامات انجام شده دراین زمینه به شرح زیر است:

• اجراء و تكمیل طرح آماری صنوف و مشاغل بازار تبریز بر اساس مطالعه میدانی

• تهیه 110 قطعه اسناد مربوط به وقف و موقوفه در بازار تبریز از سازمان اوقاف

• تهیه 455 برگ سند در مورد بازار تبریز از سازمان اسناد ملی واتاق بازرگانی .

• تهیه طرح های مرتبط بازار با طرح جامع شهری تبریز .

• تهیه تحقیقات در باره بررسی محور فرهنگی تاریخی تبریز از سازمان میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی و سازمان مسکن و شهر سازی استان.

• تهیه نقشه های قدیمی بازار تبریز از شهرداری تبریز و سازمان نقشه برداری کشور در آذربایجان شرقی .

• تهیه اطلاعات جامع بازار تبریز از سازمان میراث فرهنگی در قالب 7 حلقه لوح فشرده .

• تهیه 25 مورد از نقشه های قدیمی از بافت قدیمی تبریز و بازار آن به صورت دیجیتالی از سازمان میراث فرهنگی استان .

• پهنه بندی ومطالعات معماری بازارتبریز ضمن تهیه نقشه های دقیق توسط گروه معماری شرکت اوساطرح نو .

• برگزاری نشست هم اندیشی بازار تبریز با حضور اساتیددانشگاه و بازاریان در محل شعبه

• انجام مطالعات میدانی و تک نگاری عناصر مختلف بازار اعم از راسته ها، سراها، تیمچه ها، دالان ها، اماکن مذهبی ورفاهی وخدماتی بازار توسط کارشناسان شعبه

• انجام مطالعات کتابخانه ای و اسنادی توسط کارشناسان شعبه .

• تهیه بیش از 1400 قطعه تصویر دیجیتالی از بازار تبریز .

تدوین تاریخچه سازمانها و ادارات دولتی در آذربایجان شرقی

تاریخ شروع : 20/06/1381

شامل اطلاعات گرد آوری شده از ارگانها و سازمانها به تعداد 58 دستگاه دولتی و نهاد میباشد كه تكمیل طرح نیاز به تاكیدات استاندار محترم جهت همكاری دارد .

شروع مطالعات طرح پژوهشی « مساجد دیرینه سال استان »

ج: طرح های مطالعاتی استانی

كتابشناسی جامع آذربایجان شرقی

با فهرست بیش از 12800 مقاله ، كتاب ، كه قسمتهابی از آن به زبانهای مختلف میباشد.

تاریخ شروع : 1387

تاریخ خاتمه : 1379

چاپ شده توسط انتشارات مهد آزادی

تعداد مجلدات : 4جلد

صفحات : 2851 صفحه

محل نشر : تبریز

سال نشر : 1383

مطالعات ربع رشیدی

تاریخ شروع : دی ماه 1381

تاریخ خاتمه : آذرماه 1382

مجری : شعبه بنیاد در آذربایجان شرقی

تعداد صفحات : 273 صفحه

باهمكاری : دكتر هادی هاشمیان

دستگاه همكار: استانداری آذربایجان شرقی

تدوین كتابشناسی ربع رشیدی بمناسبت كنگره ربع رشیدی

گرد آوری امثال و حكم و ضرب المثل های آذربایجانی به تعداد بیش از 18000 مورد به اهنمام مرحوم آقای احمد آذرلو و خانم رخشنده مستوفی

تدوین كتابشناسی خاقانی شروانی به مناسبت نهصدمین سال تولد شاعر

سایرفعالیت ها و امكانات اطلاع رسانی شعبه :

بهره گیری از اینترنت پرسرعت برای اطلاع رسانی مراجعین

بر پایی جلسات سخنرانی تخصصی شانزده مورد با حضور اساتید برجسته مركز و استان . ( ماهیت و اعتبار تاریخ دكتر گل محمدی ، تاریخ تبریز به روایت سكه استاد ترابی طباطبایی، رستاخیز روزنامه ای ناشناخته خانم منصوره اتحادیه ، حافظ برتر كدام است؟ دكتر عیوضی و دكتر قره بیگلو ؛ جلسه پیرامون خواجه نصیر الدین طوسی ؛ نقش تبریز در زمینه سازی انقلاب مشروطه ، نقش مترقیانه زنان ارمنی در تاریخ ایران )

تدوین فهرستگان پژوهشی : مشتمل بر فهرست مطالعات انجام یافته در ارگانها وموسسات آموزشی در زمینه ایران شناسی